دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره). قزوین. ایران. مدرس دانشگاه فرهنگیان گیلان. پردیس امام
چکیده
خسرو و شیرین، سرودۀ نظامی‌گنجه‌ای، از مشهورترین و تأثیرگذارترین داستان‌های ادبیات غنایی فارسی است. با وجود شهرت فراوان، مآخذ این منظومه مبهم است. هدف در این پژوهش، شناخت و معرفی مآخذ نظامی در نظم منظومۀ خسرو و شیرین است. در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا نظر نظامی دربارۀ حقیقت داستان بیان شده‌است و با توجه به متون و شواهد تاریخی موجود و تحلیل نظرات ارائه شده، آن‌چه دربارۀ منابع و مآخذ نظامی در سرودن خسرو و شیرین یافته شد، مورد تحلیل قرار گرفته و نتیجۀ نهایی، با توجه به وزن، قالب و سابقۀ منظومه در ادبیات پهلوی، اعلام شده‌است. دربارۀ مآخذ داستان خسرو و شیرین، محقّقان دو نظر را دنبال کرده‌اند. گروهی آن را تقلیدی از خسرو و شیرین مذکور در شاهنامۀ فردوسی و دیگران، تقلیدی از ویس و رامین دانسته‌اند. یافته‌ها حاکی از آن است که این داستان، دارای اصلی پهلوی بوده و توسط اشکانیان بازمانده در دوران ساسانی، ایجاد شده‌است که در منطقۀ اران و بَردِع، بر سر زبان‌ها بوده است و نظامی ضمن آشنایی با زبان پهلوی، منظومه را آن‌گونه که در ادب عامه و در بردع رایج بوده، پیش چشم داشته و آن را پیراسته‌است تا به آن‌گونه که موجود است به دست ما رسیده‌است و اگر مطلبی خلاف حقیقت تاریخی در منظومه مشاهده می‌شود، بر عهدۀ سازندگان و راویان داستان است.
آرزومند لیالکل, مصطفی. (1403). مآخذ نظامی در سرودن منظومۀ خسرو و شیرین (با توجه به متون و شواهد تاریخی موجود). مطالعات میان رشته‌ای زبان و ادبیات فارسی, (), -.
MLA
مصطفی آرزومند لیالکل. "مآخذ نظامی در سرودن منظومۀ خسرو و شیرین (با توجه به متون و شواهد تاریخی موجود)", مطالعات میان رشته‌ای زبان و ادبیات فارسی, , , 1403, -.
HARVARD
آرزومند لیالکل, مصطفی. (1403). 'مآخذ نظامی در سرودن منظومۀ خسرو و شیرین (با توجه به متون و شواهد تاریخی موجود)', مطالعات میان رشته‌ای زبان و ادبیات فارسی, (), pp. -.
VANCOUVER
آرزومند لیالکل, مصطفی. مآخذ نظامی در سرودن منظومۀ خسرو و شیرین (با توجه به متون و شواهد تاریخی موجود). مطالعات میان رشته‌ای زبان و ادبیات فارسی, 1403; (): -.
)